Toscane op een zakdoek met de trein

Pisa, Lucca, Siena, Firenze… Geen reden om met een touringcar mee te reizen of zelf de auto te nemen naar Toscane. Een tocht langsheen de klassieke steden van Toscane is een ideale treinreis en onderweg geniet je des te beter van de prachtige landschappen. En je hoeft overdag alvast de lekkere wijnen van de Chianti niet aan je voorbij te laten gaan. Welkom in Toscane.

Bij ons was het de klassieker onder de schoolreizen: in het laatste jaar met de bus naar Italië. Het zwaartepunt van die reis lag in Toscane met zijn didactisch verantwoorde kunststeden. Maar wij waren gelukkig, want onder vrienden en met iets meer alcohol dan we de leerkrachten lieten vermoeden. Wat me ook is bijgebleven van die Italiëreis waren de ellendig lange uren op de bus. Toscane en de muffe geur van een autocar vol tieners zijn lang verbonden met elkaar geweest. Een meegereisde leerkracht had het vast een proustiaanse ervaring genoemd.

Blij ben ik dan ook jullie te kunnen vertellen dat de trein hét perfecte vervoersmiddel is om Toscane te verkennen. De hoofdstad Firenze is niet toevallig het centrum van het Toscaanse treinnet en komt het meest in aanmerking als uitvalsbasis. Van hieruit is het eenvoudig doenbaar om de andere kunststeden als daguitstap in te plannen, al houd niets je tegen om er een rondreis van te maken. Blijf in dat geval toch zeker even hangen in de stad van Leonardo Da Vinci, want er is best wel veel te zien.

Florence of Firenze met onder meer het Palazzo Vecchio, de Ponte Vecchio, het Uffizi en de Duomo (foto).

Zorg ervoor dat het station Firenze Santa Maria Novella vlot te bereiken is vanuit je hotel, als het even kan zelfs te voet. Santa Maria Novella is met 19 sporen een omvangrijk station, maar naar Italiaanse normen niet al te chaotisch. Het is een modernistisch kopstation waar zo goed als alle treinen uit de regio halt houden. Van hieruit kan je ook met de hogesnelheidstreinen (Frecciarossa) naar het Noorden (Bologna – Padua – Venetië of Bologna – Milaan – Turijn) of het Zuiden (Rome – Napels – Salerno), maar voor wie tijd heeft zijn de boemeltreinen richting Bologna of Rome een betere keuze, al is het maar omdat de Frecciarossa niet echt voorzien is op passagiers met bagage.

De beroemdste toren van Toscane. Via de wandeling van en naar het station leer je bovendien ook het echte Pisa kennen.

Een interessante treinroute voor bezoekers van Toscane is de zogenaamde Leopolda lijn, genoemd naar Leopold II, de Groothertog van Toscane die de lijn al in 1844 opende (ERT 613). Het is de verbinding tussen Firenze en de havenstad Livorno en doorkruist het Toscaanse landschap. Er is een regelmatige bediening met als belangrijkste tussenliggende stations Empoli en Pisa Centrale. Verwacht echter niet meteen een scheve toren te zien staan wanneer je in Pisa uit te trein stapt. Het Piazza dei Miracolli met de beroemde toren ligt namelijk aan de andere kant van de rivier de Arno. De wandeling duurt een klein half uur, maar is de moeite waard. Kies voor een route via de Ponte Di Mezzo en vermoedelijk zal je dit deel van Pisa zelfs meer kunnen appreciëren dan de drukte aan de scheve toren vol opdringerige verkopers en zwermen touringcartoeristen. Het échte centrum van Pisa is namelijk vrij rustig en zeker een bezoekje waard. En de kwaliteit van de pizza ligt er ook een stuk hoger.

Geen trein, maar een hele stoet leuke wagens op de omwallingen van Lucca. Dit was toch wel de allerleukste.

Een alternatieve manier om naar Pisa te sporen vanuit Firenze is via Lucca. Daarvoor neem je uit Santa Maria Novella de trein naar Viareggio. Deze gaat trouwens via Montecatini Terme, waar het hotel van onze schoolreis lag. In Lucca kan je dan aansluiten op een lokale verbinding naar Pisa (ERT 614). Een bezoekje aan Lucca brengen is een goed idee. Zoals elke Italiaanse stad zijn er voldoende kerken om kunstliefhebbers even bezig te houden, maar de Piazza Ronda (een oud amfitheater dat tot woonwijk werd omgebouwd) en een wandeling op de omwallingen zijn typische trekpleisters van Lucca. Op die omwallingen kwam ik trouwens een stoet 2pktjes tegen. Het is eens iets anders.

Vanop de Leopolda lijn takt na Empoli ook een spoorweg naar Siena af, die rechtstreeks vanuit Firenze wordt bediend (frequenter met overstap in Empoli). Het treinstation van Siena ligt wel best ver van de binnenstad die strategisch boven op de heuvel ligt. Er zijn verschillende stadsbussen, maar je kan ook het winkelcentrum tegenover het station binnenstappen. Daar zijn roltrappen die je naar de Viale Vittorio Emanuele II brengen. Daarna is het nog even de linkerkant opwandelen tot je aan een stadspoort komt. Binnen de stadsmuren kan je je sowieso zo goed als enkel te voet verplaatsen. Volg van daar de bordjes richting de Piazza del Campo, het centrale plein van Siena waar de befaamde Palio paardenrace wordt gehouden.

Uitzicht over Siena, met in de diepte in het dal het treinstation.

Boemeltip. Op het traject Empoli – Siena ligt ook het station van Poggibonsi, van waaruit je vlot met de bus naar San Gimignano kan dat zelf geen treinstation heeft. San Gimignano ligt in de Toscaanse heuvels en is bekend om zijn veertien torens en middeleeuwse architectuur. De grote hordes toeristen moet je er wel bijnemen.

Heb je nog vragen over hoe Toscane valt de ontdekken met de trein? Laat ze hier gerust achter en ik probeer je zo snel mogelijk te helpen.